Legalne zatrudnienie pomocy domowej wymaga dopełnienia wielu formalności, zwłaszcza jeśli jest to obywatelka Ukrainy lub innego z sześciu tzw. państw trzecich.
Zatrudniający ma do wyboru umowę zlecenie albo umowę o pracę. Zawarcie zarówno jednej, jak i drugiej pociąga za sobą konieczność regularnego odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne, emerytalne i wypadkowe.
Podstawą zatrudnienia pomocy domowej jest dobrze skonstruowana umowa. Trzeba określić w niej przede wszystkim stawkę (za godzinę albo za wykonanie zlecenia, np. kompleksowe sprzątnięcie mieszkania o określonej powierzchni), częstotliwość świadczenia usługi, a także formę płatności (gotówką/przelewem na konto bankowe) i termin, w którym pracodawca zobowiązuje się przekazywać pomocy domowej wypłatę. Gosposię można zatrudnić na podstawie umowy o pracę (na pełny etat, 1/2 etatu czy 3/4 etatu) lub umowy zlecenia.
Jak zatrudnić pomoc domową na umowę o pracę?
Do legalnego zatrudnienia pomocy domowej na umowę o pracę nie wystarczy podpisanie dokumentów przez obydwie strony. Trzeba jeszcze zgłosić zawarcie stosunku pracy do ZUS-u. Niezależnie od typu umowy wymagane jest złożenie formularza ZUS ZFA, za pomocą którego sygnalizuje się przyjęcie na siebie roli płatnika składek. Oprócz tego w ciągu 7 dni od podpisania umowy należy złożyć formularz ZUS ZUA, by zgłosić zatrudnioną osobę do ubezpieczeń społecznych,
Co miesiąc trzeba składać do ZUSu wypełniony druk ZUS DRA i ZUS RCA Wszystkie dokumenty wraz z instrukcjami dotyczącymi ich poprawnego wypełniania znajdują się na stronie internetowej www.zus.pl. Można tez zgłosić się do najbliższego oddziału ZUS i tam Panie chętnie pomagają przygotować te druki – bo wręcz same to robią.
Co roku przed zakończeniem okresu rozliczeniowego pracodawca ma obowiązek przekazania
– do 31 stycznia wysłanie do US druku PIT 11 o uzyskanych przychodach ze stosunku pracy,
– do 28 lutego pracownikowi PIT 11 i druku IMIR, który zawiera zestawienie opłaconych składek.
Formalności związane z zatrudnieniem pomocy domowej na umowę zlecenie wyglądają bardzo podobnie jak w przypadku umowy o pracę. Pracodawca powinien pamiętać jedynie o tym, że w formularzu ZUS ZUA nie musi deklarować odprowadzania składek na ubezpieczenie chorobowe (co zaskutkuje tym, że pomocy domowej nie będą formalnie przysługiwały np możliwość wzięcia zwolnienia lekarskiego). Pozostałe składki powinien odprowadzać, jeżeli zawarta z pomocą domową umowa zlecenie jest dla niej jedynym tytułem do ubezpieczenia.
Jak zatrudnić pomoc domową z Ukrainy?
Aby legalnie zatrudnić pomoc domową z Ukrainy, pracodawca musi wystąpić o pozwolenie na pracę dla gosposi zza wschodniej granicy w urzędzie wojewódzkim. Bez takiego zezwolenia obywatel obcego kraju może podejmować zatrudnienie jedynie przez 6 miesięcy w roku, pod warunkiem, że ma zaświadczenie z urzędu pracy.
Pracodawca powinien także wystąpić do US o nadanie nr NIP dla takiego pracownika , ewentualnie w Urzędzie Miasta o nadanie nr Pesel ( konieczne – ale dłuższa procedura . Kopie wszystkich dokumentów pobytowych muszą znajdować się u pracodawcy przez cały okres zatrudnienia Ukrainki. Zatrudnianie na „ czarno” lub niedopełnienie obowiązków grozi karą grzywny do 30 tys. zł.
